αγριμολογος

18.

«Διάψαλμα»

«Ἱδού ο Νυμφίος έρχεται, εν τω μέσω της νυκτός…»

Διάψαλμα. Εξελληνισμένος τύπος (υπό των Εβδομήκοντα μεταφραστών της Παλαιάς Διαθήκης) του εβραϊκού όρου «σελλά», απαντωμένου εις τον Αββακούμ και εις τους Ψαλμούς. Π.χ.: «Εταράχθησαν τα όρη εν τη κραταιότητι αυτού», διάψαλμα. «Του ποταμού τα ορμήματα ευφραίνουσι την πόλιν του Θεού».

Η σημασία του όρου αμφισβητείται. Κατ’ άλλους σημαίνει: αμήν· κατ’ άλλους: αεί· ενώ οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι αποτελεί οδηγία σχετική με τους Ψαλμούς.

Ὁ μέγας Αθανάσιος λέει ότι το διάψαλμα είναι νοήματος εναλλαγή, δηλαδή αλλάζει το νόημα. Στον Ψαλμό 2 του Δαυίδ, που αναφέρεται, ἔχουμε ἐναλλαγή σκηνῆς, (θα μπορούσε να σταματήσει εδώ, αρκεί, αλλά όοοχι) και συνεχίζει: γιατί σταματάει ἡ σκηνή στή γῆ καί ἀνοίγεται στόν Οὐρανό -έλεος δηλαδή!

…Και ο Άγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης προτιμά μια πνευματικότερη έννοια, μια κλασική αρλούμπα. Τό διάψαλμα, λέει, είναι «ἀνάπαυλα πρὸς μηρυκασμὸν τῶν νοημάτων», ανάπαυλα για να ξανασκεφτούμε τα… νοήματα!

Οι παραπάνω πλάστες των σοφιστειών (μετριούνται σε μυριάδες), που θεωρητικολογούν αφηρημένα, μιλούν για τη β α θ ύ τ ε ρ η έννοια, διότι απλούστατα  δε γνωρίζουν την α λ η θ ι ν ή έννοια. Το αυτό συμβαίνει με την ιστορία όλων των δογμάτων, θρησκευτικών και φιλοσοφικών. Έτσι αντιστρέφεται η φυσική τάξη των πραγμάτων. Ο άνθρωπος, είχε ήδη πει το 18^ο αι. ο Λ. Φόϋερμπαχ, είναι ο πρώτος και όχι ο Θεός που είναι η ουσία του ανθρώπου που ε ξ α ν τ ι κ ε ι μ ε ν ί ζ ε τ α ι: ο Θεός είναι δεύτερος.

Στο προκείμενο τώρα:
Ὁ Θεοδώρητος λέει πολύ απλά, λογικά, και μακριά από θρησκευτικές δογματο-σοφιστείες ότι: Διάψαλμα σημαίνει «μέλους εναλλαγήν»· αλλάζει το μέλος, αλλάζει ἡ μουσική, αλλάζει το μέτρο, και είναι κάτι που το συναντάμε πολλές φορές μέσα στα μουσικά κείμενα.

Νά τί ἐφρύαξαν ἔθνη, καὶ λαοὶ ἐμελέτησαν κενά;
παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, καὶ οἱ ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ κατὰ τοῦ Κυρίου καὶ κατὰ τοῦ χριστοῦ αὐτοῦ. (διάψαλμα).
(νοήματος εναλλαγή)
Διαρρήξωμεν τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν καὶ ἀπορρίψωμεν ἀφ᾿ ἡμῶν τὸν ζυγὸν αὐτῶν.
ὁ κατοικῶν ἐν οὐρανοῖς ἐκγελάσεται αὐτούς, καὶ ὁ Κύριος ἐκμυκτηριεῖ αὐτούς.[…]
βλ. ολόκληρο Ψαλμό 2 του Δαυίδ

Αμήν, αεί και τα τοιαύτα.

[διαβάστε τις ‘στορίες]

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.