αγριμολογος

Fernando Pessoa

[B’ δημοσίευση]

«Καλή μου κυρία, είμαι ο Διάβολος. Ναι, είμαι ο Διάβολος. Αλλά μη με φοβάστε, μην τρομάζετε».

Και με μια τρομαγμένη ματιά, στην οποία κρυφόκαιγε μια πρωτόγνωρη ηδονή, εκείνη αναγνώρισε ξαφνικά πως ήταν αλήθεια.

«Είμαι πράγματι ο Διάβολος. Μην τρομάζετε, γιατί είμαι στ’ αλήθεια ο Διάβολος, και γι’ αυτό δεν κάνω κακό. Ορισμένοι μιμητές μου, στη γη και πάνω από τη γη, είναι επικίνδυνοι, όπως όλοι οι αντιγραφείς, γιατί δεν γνωρίζουν το μυστικό της ΰπαρξής μου. Ο Σαίξπηρ, τον οποίο ενέπνευσα πολλές φορές, μου απένειμε δικαιοσύνη. Λέει ότι είμαι κύριος. Γι’ αυτό ησυχάστε. Είστε με καλή παρέα. Είμαι ανίκανος να προφέρω μια λέξη, να κάνω μια χειρονομία που θα προσέβαλλε μια κυρία. Ακόμη κι αν δεν μου το υπαγόρευε η ίδια μου η φύση, θα μου το επέβαλλε ο Σαίξπηρ. Αλλά, πραγματικά, δεν είναι απαραίτητο.

»Υπάρχω από την αρχή του κόσμου και ήμουν ανέκαθεν είρων. Αλλά, όπως θα γνωρίζετε, όλοι οι είρωνες είναι ακίνδυνοι εκτός κι αν θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ειρωνεία για να υπαινιχθούν κάποια αλήθεια. Εγώ ποτέ μου δεν ισχυρίστηκα ότι θα πω την αλήθεια σε κανέναν — αφενός γιατί δεν χρησιμεύει σε τίποτα, και αφετέρου γιατί δεν τη γνωρίζω. Κι ούτε ο μεγαλύτερος αδελφός μου, ο παντοδύναμος Θεός, πιστεύω πως τη γνωρίζει. Αλλά αυτά είναι οικογενειακές υποθέσεις.

»Ισως δεν ξέρετε γιατί σας έφερα εδώ, σ’ αυτό το ταξίδι που δεν έχει πραγματικό προορισμό ούτε συγκεκριμένο σκοπό. Δεν είναι, όπως ίσως νομίσατε, για να σας βιάσω ή να σας αποπλανήσω. Αυτά συμβαίνουν στη γη, μεταξύ των ζώων, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων, και φαίνεται ότι προσφέρουν ηδονή ακόμη και στα θύματα, απ’ ό,τι με πληροφορούν από εκεί κάτω.

»Άλλωστε θα μου ήταν αδύνατο. Αυτά τα πράγματα συμβαίνουν στη γη γιατί οι άνθρωποι είναι ζώα. Είναι αδιανόητα για τη δική μου κοινωνική θέση στο σύμπαν — όχι γιατί η ηθική είναι καλύτερη, αλλά γιατί εμείς οι άγγελοι δεν έχουμε φύλο. Και αυτό αποτελεί, τουλάχιστον στην περίπτωσή μου, τη μεγαλύτερη εγγύηση. Μπορείτε συνεπώς να είστε ήσυχη, θα επιδείξω σεβασμό. Γνωρίζω ότι υπάρχουν δευτερεύουσες και ανώφελες ασέβειες, όπως αυτές των σύγχρονων μυθιστοριογράφων και των γηρατειών. Αλλά ακόμη κι αυτές δεν μπορώ να τις διαπράξω, γιατί η έλλειψη φύλου σ’ εμάς υπάρχει από απαρχής κόσμου και ποτέ δεν με απασχόλησαν αυτά τα θέματα. Λένε ότι πολλές μάγισσες είχαν πάρε-δώσε μαζί μου, αλλά είναι ψέματα. Ίσως όμως και να μην είναι ψέματα, γιατί αυτός με τον οποίο είχαν πάρε-δώσε ήταν η φαντασία τους, που, κατά κάποιον τρόπο, είμαι εγώ.

»Μείνετε το λοιπόν ήσυχη. Διαφθείρω, είναι βέβαιο, γιατί κάνω τους άλλους να φαντάζονται. Αλλά ο Θεός είναι χειρότερος, κατά μία έννοια τουλάχιστον, γιατί έπλασε το φθαρτό σώμα, το οποίο από αισθητική άποψη είναι πολύ κατώτερο. Τα όνειρα τουλάχιστον δεν σαπίζουν. Παρέρχονται. Δεν είναι καλύτερα έτσι;

»Αυτό ακριβώς σημαίνει ο αριθμός 18 της μεγάλης μυστικής κλείδας. Ομολογώ ότι δεν γνωρίζω καλά το Ταρό, γιατί ακόμη δεν κατάφερα να μάθω τα μυστικά του, σε αντίθεση με όλους αυτούς τους ανθρώπους στον κόσμο που το κατέχουν τέλεια».

«Δεκαοκτώ; Ο άντρας μου έχει το βαθμό 18 στη Μασονία».

«Στη Μασονία; Όχι. Σε ένα από τα τελετουργικά της Μασονίας. Αλλά παρ’ όλα όσα λέγονται, δεν έχω καμία σχέση με τη Μασονία και ακόμη λιγότερο με το βαθμό αυτό. Αναφερόμουν στον αριθμό 18 της μεγάλης μυστικής κλείδας του Ταρό, δηλαδή του κλειδιού ολόκληρου του σύμπαντος, που άλλωστε γνωρίζω ελλιπώς, όπως και την Καβάλλα, την οποία οι δάσκαλοι του Μυστικού Δόγματος γνωρίζουν καλύτερα από μένα.

»Αλλά ας αφήσουμε αυτή την καθαρά δημοσιογραφική ενημέρωση. Ας μην ξεχνάμε ότι είμαι ο Διάβολος. Ας είμαστε λοιπόν διαβολικοί. Πόσες φορές με ονειρευτήκατε;»

«Απ’ όσο ξέρω, ποτέ», απάντησε χαμογελώντας η Μαρία, κοιτάζοντάς τον με τα μάτια ορθάνοιχτα.

«Δεν ονειρευτήκατε ποτέ τον Πρίγκιπα του παραμυθιού, τον Τέλειο Άντρα, τον ακαταπόνητο εραστή; Δεν νιώσατε ποτέ δίπλα σας, σαν σε όνειρο, αυτόν που θα σας χάιδευε όπως δεν χαϊδεύει κανείς, αυτόν που θα ήταν δικός σας σαν να ήσασταν μέσα του, αυτόν που θα ήταν ταυτόχρονα πατέρας, άντρας και γιος σας, σε μια τριπλή και ταυτόχρονα μοναδική αίσθηση;»

«Αν και δεν σας καταλαβαίνω απόλυτα, ναι, νομίζω πως σκέφτηκα και ένιωσα έτσι. Είναι λίγο δύσκολο, ξέρετε, να το ομολογήσει κανείς».

«Ήμουν εγώ, ανέκαθεν εγώ, εγώ ο Όφις —αυτός είναι ο ρόλος που μου δόθηκε — από τη γένεση του κόσμου. Πρέπει διαρκώς να βάζω τους άλλους σε πειρασμό, αλλά, βέβαια, με τη μεταφορική και την απλοϊκή έννοια της λέξης, γιατί ο πραγματικός πειρασμός είναι άσκοπος».

«Οι Έλληνες είναι αυτοί που με την παρεμβολή του Ζυγού έκαναν τα δέκα αρχικά ζώδια του ζωδιακού κύκλου έντεκα.

»Και ο Όφις, με την εισαγωγή της κριτικής, μετέτρεψε ουσιαστικά την αρχική δεκάδα σε δωδεκάδα. […]»

«Πραγματικά, δεν καταλαβαίνω τίποτα».

«Ας μην καταλαβαίνετε. Ακούστε απλώς. Κάποιοι άλλοι θα καταλάβουν».

«(…) Οι καλύτερες δημιουργίες μου — το σεληνόφως και η ειρωνεία».

«Δεν μοιάζουν και πολύ μεταξύ τους…»

«Όχι, γιατί ούτε κι εγώ μοιάζω με τον εαυτό μου. Αυτό μου το ελάττωμα είναι και η αρετή μου. Γι’ αυτό ακριβώς είμαι ο Διάβολος».

***

[Φερνάντο Πεσσόα, Η ώρα του Διαβόλου, Μετάφραση – Εισαγωγή – Επίμετρο: Μαρία Παπαδήμα —Εξάντας, 2000

Α’ δημοσίευση: 18/02/2019

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.