[Μένουν το φως και η ώρα εκεί σταματημένα, στο χρόνο και στον ουρανό ·
08/11/2020 § 1 σχόλιο
José de Sousa Saramago (1922-1910)
Στις 18 Ιουνίου 2009, έναν χρόνο πριν πεθάνει, ο Ζοζέ Σαραμάγκου σημείωσε σ’ αυτό που θα ήταν το τελευταίο του τετράδιο:
«Περισσότερα από τριάντα χρόνια πριν έγραψα: το Καστέλο Νόβο είναι μια από τις συγκινητικές αναμνήσεις του ταξιδιώτη. Ίσως μια μέρα επιστρέψει, γιατί υπάρχουν εμπειρίες που δεν επαναλαμβάνονται. Ο ταξιδιώτης δεν θα μιλήσει ξανά για την ώρα, για το φως, για την υγρή ατμόσφαιρα. Το μόνο που ζητάει είναι να μην ξεχαστεί τίποτε απ’ όλα αυτά καθώς ανεβαίνει τις απότομες ανηφόρες. Μένουν λοιπόν το φως και η ώρα εκεί σταματημένα, στο χρόνο και στον ουρανό».
Και σταμάτησαν, ναι, το φως και η ώρα, ακριβώς ένα χρόνο μετά από εκείνο το ταξίδι όπου ο Ζοζέ Σαραμάγκου διάβασε αυτά τα λόγια στην παρέα των φίλων που τον συνόδευαν, και όλοι καταλάβαμε τότε, με την εμπειρία από τις δικές μας ζωές, ότι δεν θα καθόμασταν ξανά στα σκαλιά της πηγής του Καστέλο Νόβο, ότι το άκουσμα της κομμένης από τη συγκίνηση φωνής του συγγραφέα ταξιδιώτη ήταν ένα προνόμιο που δεν θα επαναλαμβανόταν ποτέ ξανά. […]
*
[Ζοζέ Σαραμάγκου, Το τελευταίο τετράδιο, εκδόσεις Καστανιώτη. Από τον πρόλογο της συντρόφου του Πιλάρ δελ Ρίο ―μτφρ. Αθηνά Ψυλλιά.
☆
[…] [Μένουν το φως και η ώρα εκεί σταματημένα, στο χρόνο και… […]