[ένας γοητευτικός σκεπτικιστής κατά τσαρλατάνων·
08/01/2023 § Σχολιάστε
James Randi (1928-2020)
Ο James Randi καλούσε, από το 1964 έως το 2015, οποιονδήποτε ισχυριζόταν ότι έχει παραφυσικές, αποκρυφιστικές ή υπερφυσικές δυνατότητες να τις αποδείξει μπροστά του έναντι αμοιβής (σε ελεγχόμενες συνθήκες).
Το έπαθλο ξεκίνησε από τα 1000 δολάρια και έφτασε στο 1.000.000, όταν ιδρύθηκε το ίδρυμά του το 1996: “James Randi Educational Foundation” (JREF).
Πάνω από 1000 άτομα υπέβαλαν αίτηση για να παρουσιάσουν τις… υπερφυσικές τους δυνατότητες. Πέρασαν σούπερ μάγοι, θεραπευτές πίστης, ψευδοεπιστήμονες, άτομα με «δύναμη στο νου», φακίρηδες κάθε είδους.
ΚΑΝΕΝΑΣ δεν κατάφερε να πάρει το έπαθλο. Κανείς δεν μπόρεσε να καταλύσει τους φυσικούς νόμους.
Ανάμεσά τους και ο τσαρλατάνος Uri Geller (αυτός που τάχα λύγιζε κουτάλια) ο οποίος έκανε αγωγή στον Randi το 1991 ζητώντας του 15 εκ δολάρια ως αποζημίωση επειδή τον συκοφάντησε λέγοντας ότι δεν έχει καμία υπερφυσική δύναμη, τρικ κάνει. Η αγωγή του απορρίφθηκε και αναγκάστηκε να πληρώσει 120 χιλ. δολάρια. Οι ισχυρισμοί πια του Geller περί «δύναμης του νου» ανήκουν στη σφαίρα του γραφικού. Το χρωστάμε κυρίως στον Ράντι.
Η μέθοδος του Ράντι ήταν απλή. Δεν αρκέστηκε σε κηρύγματα κατά των τσαρλατάνων και των θαυματοποιών από τον καναπέ του. Δεν ήταν θεωρητικός του ορθολογισμού. Πρώην «μάγος» ο ίδιος, τους καλούσε να δείξουν τις υπερφυσικές δυνατότητές τους μπροστά του, και τους αποδομούσε στην πράξη! Με ευγένεια και χιούμορ. Για παράδειγμα, εδώ (https://youtu.be/7CASghTzNhc) ένας τύπος που ισχυριζόταν ότι μπορεί να γυρίσει τις σελίδες ενός τηλεφωνικού καταλόγου «με τη δύναμη του νου». Ο Ράντι τον προκάλεσε να το κάνει μπροστά του, έχοντας έτοιμη επιταγή 10 χιλ. δολαρίων. Τζίφος. Πήρε τη… δύναμη του νου του και έφυγε ταπεινωμένος.
Με αυτό τον τρόπο βοήθησε πολλούς ανθρώπους να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη. Και κυρίως να αμφιβάλουν για όλες τις “θαυματουργές ικανότητες” που επικαλούνται διάφοροι για τον εαυτό τους ή για αντικείμενα.
«Άνθρωποι που κλέβουν χρήματα από το κοινό, τους εξαπατούν και τους παραπληροφορούν – εναντίον όλων αυτών αγωνίστηκα σε όλη μου τη ζωή»
Ο Ράντι πέθανε πλήρης ημερών αφήνοντας σπουδαία παρακαταθήκη: όλα τα «ανεξήγητα» εξηγούνται. Και όσα δεν μπορούν σήμερα, μπορούν αύριο. Το κλειδί είναι η παρατήρηση και έρευνα των φαινομένων, και η πίστη στη λογική. Το ψέμα είναι ανίσχυρο μπροστά τους.
*
[από τον φίλο Δημήτρη Αλικάκο στο fcbk >