αγριμολογος

©Emma Larson, υδατογραφία σε χαρτί

Οι ανέραστες, μόλις βγει το φεγγάρι πίσω απ’ τα βράχια, πηδούν απ’ τα κρεββάτια τους φορούν τα πέδιλά τους, λύνουν τα μαλλιά τους, ξεκουμπώνουν τους χιτώνες τους και υπνοβάτιδες μ’ ένα πλεχτό πανέρι στο μπράτσο κατεβαίνουν στους κήπους. Γλιστρούν σιωπηλές μες στα δέντρα ακολουθώντας τον ίδιο πάντα λευκό δρόμο πάνω σε ράχες και σε κεφάλια περιστεριών.

✳︎

Αυτό το παραγιομισμένο μπαούλο, όσο και να πέφτω πάνω του βαρύς, δεν καταφέρνω να το κλείσω. Ένα κομμάτι κίτρινο ύφασμα περισσεύει ολόγυρα, μια μέλισσα πιασμένη απ’ το ποδάρι σβουρίζει, ένα λουλούδι μου γνέφει απ’ την κλειδαριά· ξεχνιέμαι και του μιλώ ώρες.

✳︎

[από: Ε.Χ.Γονατάς, Η Κρύπτη, εκδ. Κείμενα, Αθήνα 1979

◉

Τζέημς Τζόυς ―σύντομο βιογραφικό

Ο Τζέημς Τζόυς γεννήθηκε το 1882 στο Δουβλίνο. Ήταν γόνος ευκατάστατης οικογένειας. Ωστόσο, λόγο της απερισκεψίας του πατέρα του, η οικογένεια άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες. Εισήχθη σε ακριβό ιδιωτικό σχολείο του Δουβλίνου, αλλά αναγκάστηκε να αποχωρήσει από αυτό το 1892. Ο πατέρας του αδυνατούσε να πληρώσει τα δίδακτρα. Το 1893 εισήχθη σε σχολείο Ιησουιτών. Μολαταύτα, από τα 16 του χρόνια απέρριψε τον καθολικισμό, έχοντας όμως αποκτήσει αξιόλογη γνώση της καθολικής θεολογίας, αλλά κυρίως της φιλοσοφίας του Θωμά Ακινάτη, η οποία τον επηρέασε στη διαμόρφωση της σκέψης του. Το 1898 εισήχθη στο πανεπιστήμιο του Δουβλίνου όπου ασχολήθηκε με τη μελέτη των γλωσσών και ιδιαίτερα της αγγλικής, της γαλλικής και της ιταλικής. Εκείνη την περίοδο εξοικειώθηκε με το έργο μιας άλλης καθοριστικής επιρροής του, του Νορβηγού θεατρικού συγγραφέα Χένρικ Ίψεν (έμαθε μάλιστα νορβηγικά, ώστε να μπορεί να διαβάζει τα κείμενα στο πρωτότυπο). Μελέτησε τον Αριστοτέλη, τους μεγάλους ρομαντικούς Σέλεϊ, Βύρωνα, Μπλέικ και στη συνέχεια τους συμβολιστές ποιητές (κυρίως τον Μαλαρμέ) και τη γαλλική πεζογραφία του 19ου αιώνα. Συγχρόνως, ανακάλυψε τους μεγάλους στοχαστές της Αναγέννησης και κυρίως το έργο του Δάντη, του Νίκολας Κουζάνους, του Τζορντάνο Μπρούνο και του Τζαμπατίστα Βίκο. Μετά τις σπουδές του, το 1902, μετέβη στο Παρίσι, όπου όμως παρέμεινε μόνο για λίγους μήνες και το 1903 επέστρεψε στο Δουβλίνο λόγω της σοβαρής ασθένειας και του συνεπακόλουθου θανάτου της μητέρας του. Τον επόμενο χρόνο έφυγε ξανά με τη σύντροφο του Νόρα Μπάκναλ για να εγκατασταθεί στην ηπειρωτική Ευρώπη. Έμεινε εκεί όλη την υπόλοιπη ζωή του. Το διάστημα 1905-1915 παρέμεινε στην Τεργέστη εργαζόμενος ως καθηγητής αγγλικών.

Γύρω στα 1904 άρχισε τη συγγραφή ενός μυθιστορήματος με θέμα τη ζωή του στο σχολείο των Ιησουιτών, από το οποίο σώζεται σήμερα μόνο ένα απόσπασμα το οποίο τιτλοφορείται “Stephen Hero” και εκδόθηκε μετά τον θάνατο του (1944). Το κείμενο αυτό θεωρείται σήμερα το πρώτο σημαντικό πρωτόλειο του Τζόυς και η βάση για το κατοπινό “Πορτρέτο του καλλιτέχνη”. To 1907 εξέδωσε το πρώτο σημαντικό έργο, τη συλλογή διηγημάτων “Οι Δουβλινέζοι”. Το 1916 εξέδωσε το δεύτερο έργο του “Το πορτρέτο του καλλιτέχνη σε νεαρή ηλικία”, αυτοβιογραφικό κείμενο το οποίο αφηγείται την περίοδο της πνευματικής εξέγερσης του νεαρού Τζόυς εναντίον του καθολικισμού. Χαρακτηριστικό σε αυτό το έργο η άρνηση της συγγραφικής αυθεντίας, καθώς απουσιάζει πλήρως η οπτική, άποψη του συγγραφέα.

Το 1920 μετακόμισε ξανά στο Παρίσι, όπου τον συντηρούσαν οικονομικά κάποιοι φίλοι του και το 1922 εξέδωσε τον “Οδυσσέα” με τη φροντίδα μιας ομάδας φίλων του, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Έζρα Πάουντ. Για το επόμενο μεγάλο του κείμενο αφιέρωσε 17 χρόνια! Ήταν για το “Ξύπνημα του Φίνεγκαν”, το οποίο εξέδωσε το 1939. Το πλέον αμφιλεγόμενο έργο του, όπου ο συγγραφέας ξεπέρασε κάθε όριο συμβατικότητας. […] Στο έργο αυτό, αποδομώντας καταλυτικά κάθε γνωστή μέχρι τότε γλωσσική σύμβαση και δημιουργώντας μια γλώσσα προσωπική και συνάμα παγκόσμια, προσπάθησε να αποδώσει, μέσω των πολύσημων αναφορών του, τον πλούτου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Το “Ξύπνημα του Φίνεγκαν” δεν είναι η αφήγηση ενός ονείρου, είναι ένα όνειρο και γι’ αυτό λειτουργεί με τους κανόνες του ονείρου. […] Η γλώσσα του κειμένου είναι εξαιρετικά ιδιότυπη, καθώς ο Τζόυς χρησιμοποίησε μια τεχνική αποδόμησης των λέξεων σε γλωσσικά μόρια και ανακατασκευής τους με βάση αυτά. Κατ’ αυτό τον τρόπο, οι λέξεις του κειμένου συχνά αποτελούν δημιουργήματα του ίδιου και τίθενται μέσα στο κείμενο χωρίς να έχουν μία συγκεκριμένη, αλλά πολλές εν δυνάμει σημασίες, ιδιαίτερα λόγω του γεγονότος ότι αυτές παραπέμπουν ταυτόχρονα σε λέξεις από περισσότερες από μία γλώσσες, χωρίς να υπάρχει πουθενά κάποιο αξιολογικό ερμηνευτικό κριτήριο. Έτσι, κάθε λέξη και ακόμη περισσότερο κάθε φράση, μπορεί να έχει άπειρες, εξίσου έγκυρες σημασίες και άπειρες πολιτιστικές αναφορές. Το “Ξύπνημα του Φίνεγκαν” θεωρείται έργο περίπου μη μεταφράσιμο. Πέθανε το 1941 στη Ζυρίχη, χωρίς να έχει λάβει την αναγνώριση που άξιζε. Αυτή ήρθε μετά θάνατον

Πηρα πολλα στοιχεια απο την gazzeta gr via – Melina Papadakis facebook >>>