αγριμολογος

άφησα να περάσει λίγο διάστημα από την προηγούμενη Παρασκευή 18.06, τότε που άφησε την τελευταία του πνοή ο Ζοζέ Σαραμάγκου, πριν αναρτήσω εδώ την δική μου ασήμαντη εμπειρία με έναν από τους συγγραφείς της καρδιάς μου. Θεωρώ αυτές τις -μικρές έστω- αποστάσεις, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, χρήσιμες.

2006. Μόλις είχε μπει ο Μάρτης. Ένα συνηθισμένο ψυχρό βρυξελλιώτικο βραδάκι. Παρέα με τον πορτογάλο φίλο Αουρέλιου παρκάρουμε στην Place Marie-Louise, μερικά μέτρα από την Rue Taciturne 43, τη διεύθυνση του πορτογαλικού βιβλιοπωλείου Orfeu, εκεί όπου θα μιλούσε ο Ζοζέ Σαραμάγκου. Ο Αουρέλιου ήρθε κυρίως για μένα, αναγνωρίζει την λογοτεχνική αξία του συγγραφέα, όμως διαφωνεί με το αλαζονικό, απότομο ύφος του Σαραμάγκου σαν άνθρωπο από παλαιότερες δηλώσεις του στην Πορτογαλία, κυρίως δε, με τις πολιτικές και τις (μη) θρησκευτικές του απόψεις, εγώ με τη σειρά μου διαφωνώ με τον Αουρέλιου, με αφορά ο δημιουργός, θαυμάζω τη γραφή, το ύφος, την καυστική του ματιά, κυρίως την εκλεπτυσμένη ειρωνεία, τον αυτοσαρκασμό του.

Μαζί μου κουβαλώ όλες τις μεταφράσεις της Αθηνάς Ψυλλιά των εκδόσεων Καστανιώτη, ό,τι είχε εκδοθεί έως τότε στην ελληνική γλώσσα ήταν στην κατοχή μου. Ποτέ δεν έχω έως τώρα ζητήσει από συγγραφέα να μου υπογράψει βιβλίο, αλλά να, ο Σαραμάγκου είναι κατά την υποκειμενική μου άποψη, κάτι σαν Ντος Πάσος, ένας σύγχρονος Τζόϋς, ο τρόπος της γραφής του ταιριάζει απόλυτα με την ιδιοσυγκρασία μου.

Το βιβλιοπωλείο ήταν γεμάτο έως έξω τα σκαλοπάτια της εισόδου, στο βάθος δεξιά διακρίνω τη φιγούρα του συγγραφέα μέσα σ’ ένα γκρίζο κοστούμι. Προς μεγάλη μου απογοήτευση –χα χα, λες και έπαιρνα μυρουδιά από πορτογαλικά – είχε ήδη αρχίσει την ομιλία του. Με φυσικό βαλκανικό μπρίο, και με διακριτικό βήμα-σπρώξιμο-βήμα πλησίασα στα δυο-τρία μέτρα απόσταση από τον συγγραφέα, ο Αουρέλιου είχε χαθεί κάπου πίσω στο πλήθος.

το βιβλιοπωλείο Orfeu, Βρυξέλλες

Ο Ζοζέ Σαραμάγκου τελείωσε την ομιλία, κάθισε στο γραφείο που του είχαν ετοιμάσει. Καμιά εκατοστή άτομα με ένα-δυο βιβλία στο χέρι έκλεισαν αίφνης ασφυκτικά το χώρο γύρω του. Βραχυκυκλώθηκε ο βαλκάνιος μέσα μου. Δεν είχα ένα-δυο βιβλία, αλλά τουλάχιστον –αν θυμάμαι σωστά- έξι. Για καλή τύχη βρέθηκα πρόσωπο-με-πρόσωπο με ένα παλιό πορτογάλο φίλο από την Κομμισιόν, του είπα το πρόβλημα, τότε θα πας στη γυναίκα του συγγραφέα μου λέει, την Πιλάρ, και που βρίσκεται, μα στέκει δίπλα σου, να σε συστήσω, από εδώ ο έλληνας φίλος μου, εικαστικός, έχει ελληνικές μεταφράσεις του Ζοζέ κλπ. συστηθήκαμε, ωραίο, ευγενικό το χαμόγελο της κ. Πιλάρ, μιλήσαμε, μου πήρε τα βιβλία και τραβώντας με από το χέρι με οδήγησε στο πλάι του. Τα υπέγραψε ευχαρίστως όλα, αν και• στα τελευταία δύο ένιωσα τη δικαιολογημένη δυσφορία του, όταν τελείωσε με διόρθωσε με σχετική αγανάκτηση διότι επέμενα να τον αποκαλώ Σαραμάνγκου αντί Σαραμάγκου, γκου μου λέει, όχι νγκου. Μη νομίζετε ότι δεν πρόσεξα το «έλεος» που μου εκσφενδόνισε το βλέμμα του.

Το κάνω συχνά αυτό με ονόματα ανθρώπων που εκτιμώ, να έχω να τους θυμάμαι.

…

– Περισσότερα για τη ζωή και το έργο του εδώ.
– Ο Σαραμάγκου ήταν και blogger…

.

.

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.