[ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [I]·
01/02/2022 § 2 Σχόλια
«Τίποτα δεν είναι πιο επίβουλο από την ιδέα ενός συλλογικού σφάλματος που θα περνάει από γενιά σε γενιά κηλιδώνοντας για πάντα ένα λαό ή μία κοινότητα. Η ψυχική συντριβή δεν συνιστά μια πολιτική, Έτσι καθώς δεν υπάρχει κληρονομική μετάδοση της κατάστασης του θύματος, δεν υπάρχει κληρονομικότητα της κατάστασης του δήμιου: μιας και νδεν υπάρχει ενοχή λόγω συγγένειας, το «καθήκον της μνήμης» δεν συνεπάγεται την αυτόματη αγνότητα ή διαφθορά των εγγονών ή δισέγγονων. Η ιστορία δεν χωρίζεται ανάμεσα σε αμαρτωλά έθνη και αγγελικές ηπείρους, καταραμένες φυλές και άμεμπτους λαούς, αλλά ανάμεσα σε δημοκρατίες που αναγνωρίζουν τις φαυλότητές τους και δικτατορίες που τις κρύβουν φορώντας τα χρυσά κουρέλια του μάρτυρα. Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε το προφανές πως οι Αφρικανοί, όπως και οι Ασιάτες ή οι Γάλλοι, είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για την πρόοδό τους· και για την καθυστέρηση τους δεν έχουν να ψέξουν παρά τον ίδιο τον εαυτό τους, όσο μεγάλη κι αν είναι η σκληρότητα του διεθνούς συστήματος (κι έστω αν σε ορισμένες περιπτώσεις η λεηλασία του πλούτου τους από τις ξένες επιχειρήσεις συνεχίζεται με τη συνενοχή των τοπικών αρχών, έστω κι αν πρέπει να αγωνιστούν για την παραγραφή του χρέους τους). Οι πρώην αποικιοκρατούμενοι, με τον αγώνα τους, έγιναν κύριοι του πεπρωμένου τους· συνεπως είναι υπεύθυνοι για τις πράξεις τους και δεν μπορούν αιωνίως να φορτώνουν τα πάντα στις παλιές μητρόπολεις, να αποδίδουν τα σφάλματά τους σε μια «αποικιοκρατία δίχως αποικιοκράτες» (Μαρκ Φερρό), κάτι που θυμίζει αυτομάτως το περίφημο μαχαίρι δίχως λάμα από το οποίο λείπει η λαβή (Λίχτενμπεργκ). Δεν υπάρχουν αθώα Κράτη: να τι μάθαμε κατά τη διάρκεια του δεύτερου μέρους του περασμένου αιώνα, δεν υπάρχει Κράτος που να μην θεμελιώθηκε πάνω στο έγκλημα και τον εξαναγκασμό, συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που μόλις έκαναν την εμφάνισή τους στη σκηνή της ιστορίας. Αλλά υπάρχουν Κράτη ικανά να αναγνωρίζουν και να κοιτάζουν καταπρόσωπο τη βαρβαρότητά τους και άλλα που, μες στην αλλοτινή τους καταπίεση, αναζητούν δικαιολογίες για τη σημερινή κακότητάς τους.»
*
[Πασκάλ Μπρυκνέρ, Η τυραννία της μεταμέλειας: Δοκίμιο πάνω στον δυτικό πολιτισμό. Μετφρ.: Λόισκα Αβαγιανού, εκδόσεις Αστάρτη 2007
[…] Διαβάστε το μέρος [I] […]
[…] μέρος [i] + μέρος […]